12 bang do đảng Cộng hòa dẫn dắt cáo buộc Tổng thống Biden không đủ thẩm quyền để áp đặt các quy định mới liên quan đến khí nhà kính.
Tổng thống Biden đã ký Sắc lệnh hành pháp 13990.
Tờ USA Today đưa tin, các bang tham gia vào vụ kiện Tổng thống Biden gồm Missouri, Arkansas, Arizona, Indiana, Kansas, Montana, Nebraska, Ohio, Oklahoma, South Carolina, Tennessee và Utah.
Theo đó, sự việc ở cấp liên bang do Tổng chưởng lý Eric Schmitt của bang Missouri dẫn đầu. Người này đưa ra luận điểm rằng ông Joe Biden vi phạm điều khoản phân tách quyền lực trong Hiến pháp Mỹ. Thực tế, Quốc hội, chứ không phải Tổng thống, mới có quyền đưa ra những điều chỉnh liên quan.
Được biết, vào ngày làm việc đầu tiên tại Nhà Trắng, Tổng thống Biden đã ký Sắc lệnh hành pháp 13990 chỉ đạo các cơ quan liên bang tính toán “chi phí xã hội” do ô nhiễm khí nhà kính bằng cách ước tính “thiệt hại tiền tệ”, nhằm thông báo những quy định liên bang trong tương lai.
Sắc lệnh này nâng cấp vấn đề biến đổi khí hậu thành lo ngại an ninh quốc gia, cam kết thực hiện mục tiêu bảo tồn ít nhất 30% toàn bộ nguồn đất và nước của liên bang vào năm 2030, so với mức 12% trước đó; đồng thời xây dựng chính sách kinh tế để chỉ đạo các cơ quan liên bang mua điện không ô nhiễm carbon và sạch, phương tiện không phát thải để tạo ra công ăn việc làm được trả lương cao, hợp tác và kích thích các ngành năng lượng sạch.
Cũng trong Sắc lệnh 13990, Tổng thống Joe Biden đã thu hồi giấy phép đường ống dẫn dầu Keystone XL và chỉ đạo Bộ Nội vụ Mỹ đánh giá lại quyết định của chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump về việc thu hẹp địa giới các di tích quốc gia.
Đây là một trong số những hành động sớm của ông Biden khi vừa nắm quyền nhằm thúc đẩy ứng phó biến đổi khí hậu.
Tuy nhiên, động thái của ông Biden bị 12 bang nói trên cho là “hành động lập pháp thuộc thẩm quyền riêng của Quốc hội”. Các bang cũng khẳng định sẽ có hậu quả kinh tế nặng nề lên tới hàng nghìn tỷ USD do sắc lệnh của Tổng thống gây ra.
Đơn kiện của 12 bang này yêu cầu tòa án ban hành lệnh cấm các cơ quan liên bang sử dụng con số ước tính “chi phí xã hội” để ban hành các quy định, cũng như yêu cầu tòa tuyên bố các chỉ số này là trái với pháp luật.
Tổng chưởng lý Eric Schmitt của bang Missouri công khai đơn kiện của mình cùng các bang khác.
Đây không phải là lần đầu tiên có một vụ kiện liên bang hướng đến Tổng thống Mỹ. Các bang theo đảng Cộng hòa từng kiện chính quyền Barack Obama về việc thực thi Kế hoạch năng lượng sạch, với mục đích cắt giảm lượng khí thải carbon từ các dự án nhiệt điện than. Tại thời điểm đó, tòa án Tối cao Mỹ ủng hộ bên nguyên và chương trình của ông Obama không được tiến hành.
Hiện, Nhà Trắng và Bộ Tư pháp Mỹ từ chối đưa ra bình luận về vụ việc.
Trước đó, trong chiến dịch tranh cử của mình, ông Biden đã tuyên bố sẽ trở thành tổng thống hành động quyết liệt về biến đổi khí hậu và hướng tới mục tiêu “phi carbon hóa” trong ngành năng lượng vào năm 2035, hướng đến phát thải khí nhà kính bằng 0 vào năm 2050.
Nguồn: Hạnh Chi (Theo USA Today)
