Biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng đến hệ thống nước của hành tinh. Tùy thuộc vào khu vực và thời điểm trong năm, biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến lượng nước của các con sông và gây ra lũ lụt hoặc hạn hán nhiều hơn.
Một nhóm nghiên cứu quốc tế do Giáo sư Sonia Seneviratne tại Viện Kỹ thuật liên bang Thụy Sỹ (ETH Zurich) dẫn đầu đã thành công trong việc phân tích ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đối với dòng chảy của các con sông sau khi phân tích dữ liệu từ 7.250 trạm đo trên toàn thế giới.
Nghiên cứu mới đã được công bố trên tạp chí danh tiếng Science, chứng minh rằng dòng chảy của sông đã thay đổi một cách có hệ thống từ năm 1971 đến năm 2010. Một số khu vực như Địa Trung Hải và Đông Bắc Brazil trở nên khô hơn, trong khi ở những nơi khác, lượng nước đã tăng lên, chẳng hạn như ở Scandinavia.
Để tìm hiểu nguyên nhân của hiện tượng trên, các nhà nghiên cứu đã thực hiện một số mô phỏng trên máy tính, sử dụng các mô hình thủy văn toàn cầu được dựa trên dữ liệu khí hậu quan sát được từ 1971 đến 2010. Kết quả tính toán mô hình phù hợp chặt chẽ với dòng chảy sông quan sát được trên thực tế. Ông Lukas Gudmundsson, đồng tác giả nghiên cứu nói: ”Điều này có nghĩa là điều kiện khí hậu có thể giải thích các xu hướng quan sát được trong lưu lượng dòng chảy sông”.
Tiếp đó, các nhà nghiên cứu đưa thêm quản lý nước và đất vào các mô phỏng của họ để nghiên cứu ảnh hưởng của các yếu tố này. Tuy nhiên, các yếu tố này không ảnh hưởng đến kết quả. ”Những thay đổi trong quản lý nước và đất đai rõ ràng không phải là nguyên nhân của những thay đổi ở các con sông”, ông Lukas Gudmundsson cho biết.
Các nhà nghiên cứu đã có thể chứng minh vai trò của biến đổi khí hậu bằng cách sử dụng phương pháp phát hiện và phân bổ. Họ so sánh các quan sát kết quả giữa mô hình khí hậu có khí nhà kính do con người tạo ra và mô hình không có. Trong trường hợp đầu tiên, mô phỏng cho ra khớp với dữ liệu quan sát thực tế, nhưng trong trường hợp thứ hai thì không. ”Điều này cho thấy rằng những thay đổi quan sát được là rất khó xảy ra nếu không có biến đổi khí hậu”, ôngGudmundsson khẳng định.
Lưu lượng sông là một chỉ số quan trọng cho thấy lượng tài nguyên nước sẵn có dành cho con người và môi trường. Lưu lượng có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, chẳng hạn như các can thiệp trực tiếp vào chu trình nước hoặc thay đổi mục đích sử dụng đất. Ví dụ, nếu nước được chuyển hướng để tưới tiêu hoặc được điều tiết thông qua các hồ chứa, hoặc rừng bị chặt phá và thế chỗ bằng cây trồng độc canh, đều có thể tác động đến lưu lượng sông.
Nguồn: BT/chinhphu.vn